Positieve psychologie (I)

chron ziekPositieve psychologie klinkt alsof we overal wat positiefs van kunnen en moeten maken. Echt niet! In deze wetenschappelijke stroming binnen de psychologie gaat het om welbevinden en optimaal functioneren. Het draait om, binnen de beperkingen die er zijn, het ontdekken, waarderen en ontwikkelen van mogelijkheden, sterke kanten en bronnen van zingeving. Anders gezegd ligt de focus binnen de positieve psychologie juist niet op het analyseren en minimaliseren van psychische problemen, zoals het in de reguliere gezondheidszorg wel wordt gebruikt.

In het handboek positieve psychologie (E. Bohlmeijer, L. Bolier, G. Westerhof, J.A. Walburg, 2013) worden er twee uitgangspunten van de positieve psychologie benoemd, namelijk:

Positieve psychologie is gericht op een plezierig, betrokken en zinvol leven en,

ten tweede richt zich niet exclusief op positieve ervaringen; negatieve ervaringen horen bij het leven en deze dragen bij aan groei.

Zowel welbevinden als optimaal functioneren zijn erg belangrijke thema’s die bijdragen aan geestelijke gezondheid en van groot belang zijn binnen de positieve psychologie. Ik zal eerst welbevinden bespreken en het belang hiervan in relatie tot optimaal functioneren. Vervolgens bespreek ik wat we hieraan kunnen hebben en hoe ik dit toepas in mijn dagelijkse leven met een chronische ziekte.

Wat is welbevinden?
Welbevinden bestaat uit drie componenten namelijk emotioneel-, psychologisch- en sociaal welbevinden. Bij emotioneel welbevinden draait het om de mate van aanwezigheid van positieve gevoelens, de mate van afwezigheid van negatieve gevoelens en de mate van tevredenheid over je leven. Dus de subjectieve kant van welbevinden. Hier kunnen we ons wel wat bij voorstellen, want hoe blijer je bent, hoe minder shit gevoelens er rondspoken en als je ook nog een beetje tevreden bent met je leven, dan doen we het best goed toch? 😉
Bij het tweede component, psychologisch welbevinden, draait het om zelfrealisatie. Hier gaat het om het functioneren volgens normatieve psychologische standaarden. Klinkt wat groots zo; anders gezegd gaat het om effectief functioneren van jou als persoon en dan niet alleen om het hebben van een pret leven maar ook om het realiseren van je eigen potentieel. Hierbij zijn acceptatie van jezelf en intimiteit in sociale relaties erg belangrijk. Hierdoor kunnen we een richting kiezen in het leven die haalbaar is in onze eigen omgeving. Dit maakt dat we persoonlijke groei en ontwikkeling kunnen doormaken.
Als laatste speelt sociaal welbevinden een rol in je geestelijke gezondheid. Dit verwijst naar de evaluatie van het optimale functioneren in de samenleving. Je kijkt positief naar anderen en hebt vertrouwen in vooruitgang van de maatschappij. Daarnaast begrijp je deze maatschappij, neemt eraan deel en voelt je erin thuis. Ik denk dat dit een lastiger stuk is voor veel chronisch zieken omdat ( vrijwilligers) werk, opleiding of een andere vorm van deelname aan de maatschappij niet altijd haalbaar is. Uiteraard wel op andere manieren, alleen niet via de geijkte paden.
Deze drie componenten van welbevinden hebben wederzijds invloed op elkaar en als je een hoge mate van welbevinden ervaart, spreek je van floreren; pieken, op je best zijn etc. Seligman (2011), grondlegger van de positieve psychologie, omschreef welbevinden als een vermogen om een plezierig, betekenisvol en betrokken leven te leiden, met positieve relaties en succesvol zijn. Als je dit zo leest, is het wel te volgen dat het bevorderen van welbevinden van groot belang voor je is, omdat het je veerkrachtiger maakt. Veerkracht is een eigenschap die je helpt om flexibel met stressvolle situaties om te gaan. Ook draagt welbevinden bij aan het omgaan met alledaagse shit en ellende en kan bijdragen aan je groei.

Wat kunnen we hieraan hebben? Willen we niet allemaal  een plezierig en betekenisvol leven en kunnen dealen met alle shit en ellende? En er ook nog van groeien? ; ) Wat we eraan kunnen hebben is mijn inziens dat het een mooie nieuwe frisse manier kan zijn om je leven prettiger te maken, ondanks je ziekte ( of wat ook). Als we emotioneel welbevinden onder de loep nemen, zou het kunnen betekenen dat we onze aandacht meer richten op de positieve gevoelens die we ongetwijfeld wel ervaren. Als we daarnaast ook minder aandacht besteden aan negatieve gevoelens, zonder ze te negeren, lijkt het logisch dat de weegschaal wat meer positief gewicht draagt. Bij psychologisch welzijn gaat het om een aantal aspecten als bijvoorbeeld doelgerichtheid, persoonlijke groei en positieve relaties. Dit zou kunnen betekenen dat je wel doelen en plannen blijft maken, je blijft ontwikkelen en openstaat voor nieuwe ervaringen Tegelijkertijd ook aandacht houdt voor het welzijn van anderen en ruimte voor affectie en intimiteit in relatie met anderen. Het is aan ieder voor zichzelf waar je wat meer de focus op wilt leggen. Het hebben van positieve emoties leidt tot toename van welbevinden, die weer een positieve invloed heeft op je veerkracht. Kortom dan kunnen we alle ellende rondom chronisch ziek zijn aan 😉

Hoe doe ik dit? Terwijl ik dit stuk schrijf, ben ik mezelf continue aan het afvragen wat en hoe ik welbevinden ervaar en wat ik eraan heb en vooral; wat doe ik er mee? Inmiddels durf ik wel van mezelf te zeggen dat ik redelijk veerkrachtig ben geworden; het lukt me wel om wat sneller weer op te krabbelen na een fysieke of mentale veldslag. Het blijft toch survivallen en dat gaat me de ene keer beter af dan de andere keer. Wat welbevinden betreft spelen met name emotioneel,- en psychologisch welbevinden een rol in mijn leven. Niet perse als aparte delen, meer als geheel van welbevinden. Zo blijf ik in contact met mijn vrienden, sta ik ze bij in tijden van tegenslag in hun leven en doe dit op manieren die voor mij mogelijk zijn. En vooral op een positieve, en dat is voor mij denk ik een proactieve manier. Constant in een beweging blijven van groei, ontwikkeling en contact. Groei en ontwikkeling haal ik uit mijn studie Psychologie, los van of ik ooit afstudeer. Ik leer er zoveel van, voor mezelf en ook voor anderen, zoals op deze site. Daarnaast ben ik continue bezig flexibel om te gaan met mijn chronische ziekten, dikwijls gefrustreerd of verdrietig.
Daarnaast in het klein, in het dagelijkse leven, probeer ik mijn focus op de kleine, goede dingen houden. Dat klinkt weer zo voorspelbaar, maar door het letterlijk gewoon te doen, helpt het me wel. kleine momLaat ik het uitleggen met een voorbeeld. Zoals ik laatst schreef, ben ik inmiddels al weken aaneen, erg ziek en heb best veel pijn . De onzekerheid over wat er aan de hand is, breekt me wel wat op soms. Dat stemt me af en toe wel wat minder vrolijk. Mijn dagelijkse survival foefjes en trucjes die ik heb ontwikkeld met de jaren, kon ik niet kunnen toepassen omdat bijvoorbeeld even naar de bakker lopen, te pijnlijk was. Daarnaast is het mentaal ook een zware tijd geweest. Omgaan met weer nieuwe symptomen, vergt veel. Deze situatie vraagt een andere manier om mijn welbevinden toch op peil te houden. Hoe doe ik dat dan? Door contact te houden met mijn vriend en vrienden en mijn frustraties en pijn met hen te delen. Hierdoor bleef ik mezelf trouw en het gaf me ruimte om weer wat meer ‘outside my box(tip 12) te kijken. Mij helpt het om de focus te leggen op wat lukt en me tegelijk af te vragen wat bijdraagt aan mijn grotere doelen. Ontwikkeling en groei vind ik onder andere in mijn studie; studeren lukte niet door moeheid en ik kon geen pen vasthouden. Dit vond ik moeilijk om te ervaren en tegelijkertijd gaat er een andere mogelijkheid open die ersurvivel gids wel aan kan bijdragen: naar het luisterboek luisteren van het boek dat ik moet bestuderen. Ik vond het zelf wel een geniale set! (tussen het balen door   🙄 ) Zoals vannacht kon ik wederom niet slapen van de pijn en heb een heel hoofdstuk geluisterd. Wie weet heb ik er ook nog wat van onthouden  😆 

Hier een van de oefeningetje die volgens Seligman et. al. (2006) bijdragen aan een positiever gevoel:

Bedenk aan het einde van de dag (elke dag) 3 dingen die leuk, gezellig, vrolijk of positief waren. Bedenk dan ook nog even waarom dat je zo blij maakt!

Zo kom je erachter wat je blij maakt en daar zou je dan meer van kunnen doen, ist idee dan 🙂 Mijn positieve gebeurtenis van deze dag is, dat ik dit stuk heb geschreven 😛  Dus daar zou ik meer van kunnen doen, dus vandaar dat er nog een deel volgt over positieve psychologie, als ik wat verder ben in het boek 🙂

Bron: pos psychologie boek

8 gedachten over “Positieve psychologie (I)

  1. Petra Butler schreef:

    Goed geschreven Mo! Ben zelf momenteel ook intensief met positieve psychologie bezig (oa het Handboek van Bohlmeijer et al. aan het lezen). Geweldig dat je de bevindingen gebruikt in je (zo te lezen niet bepaald gemakkelijke) dagelijkse leven en ook doorgeeft.
    Petra

  2. Frannie schreef:

    Wauw Mo, mooi stuk! Ik herken er veel in, zowel van jou als van mezelf. Bijzonder om tijdens het lezen te ervaren hoe we op onze eigen manier zo met dezelfde dingen bezig zijn om te komen tot balans in een leven met veel onbalans. Mooi dat je jouw proces en bronnen deelt! Inderdaad, hier zouden veel mensen wat aan kunnen hebben. (ook aan de andere stukjes). Er zijn er zoveel die survivallen in hun eentje. Ik ga ‘ns broeden op hoe dit breder bekend te krijgen. Xx

  3. Hans schreef:

    Ik heb er zeker wat aan, Mo. Je (be)schrijft en analyseert goed wat het handboek pos psychologie voor jou betekent. Mag breder gedeeld worden, vind ik.

  4. Merel schreef:

    He Mo,
    Ik zie echt onze levenshouding erin terug! Volgens mij doen we het heel goed! Prachtig en duidelijk geschreven! Trots op je! Mag ik jouw site opnemen in mijn blogroll? Andere voorgeschiedenis, maar net zo waardevol! Hoor van je

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.